Sau bốn năm không đóng phim truyền hình, NSƯT Kim Oanh trở lại với vai tiểu tam trong Đừng bắt em phải quên. Nhân vật Linh bị nhận xét “nhìn thôi đã ghét”.
Tôi biết khán giả sẽ phát điên vì nhân vật Linh
– Màn ảnh Việt gần đây có nhiều vai tiểu tam và các nhân vật này luôn bị ghét, bị ném đá dữ dội. Khi nhận vai Linh trong “Đừng bắt em phải quên”, chị có cân nhắc?
– Những ai theo dõi Kim Oanh từ ngày tôi mới tốt nghiệp ra trường, có thể thấy chưa vai nào của Oanh được khán giả yêu quý vì đều là vai ghê gớm, nanh nọc. Tôi bị “ném đá” quen rồi, không có gì phải lo. Tôi chỉ lo không đủ sức khỏe để hứng gạch đá thôi. (Cười lớn).
– Tiểu tam thường là những cô gái xinh đẹp, quyến rũ và sành điệu. Song Linh lại khác biệt cả về độ tuổi lẫn tạo hình?
– Nhân vật của Oanh là vai “tiểu tam” bắt đầu bước sang triền dốc bên kia cuộc đời, nên khác biệt nhiều về tâm lý. Để diễn vai tiểu tam giả nai, điêu thuyền thì gần như ai cũng làm rồi. Tôi cũng từng có vai tương tự, nên không thể làm lại giống như vậy.
Tôi chấp nhận sáng tạo sẽ có sự rủi ro. Nhưng tôi không quan tâm đến rủi ro. Tôi chỉ quan tâm mình mang được điều gì đến cho khán giả. Các bạn đã bao giờ gặp một người mà họ không làm gì, mình cũng thấy ghét người ta chưa? Tức là chỉ nhìn mặt đã ghét, đã khó chịu. Và nhân vật Linh là như vậy. Oanh sáng tạo theo cách như thế.
Hay bạn đã bao giờ gặp một người quỷ quyệt theo cách hồn nhiên chưa? Mình cứ cười cười, nói nói thôi. Khi gặp người hồn nhiên, cười nói bi bô, đương nhiên người ta sẽ ít đề phòng hơn, phải không?
– Vậy còn trong kịch bản ban đầu, Linh là người phụ nữ như thế nào?
– Là một cô vô duyên. Trên màn ảnh hình như ít có nhân vật tiểu tam vô duyên. Tiểu tam thường sẽ chăm sóc sắc đẹp để cuốn hút đàn ông. Phụ nữ cứ nghĩ sắc đẹp sẽ giữ chân đàn ông, nhưng tôi không cho là như vậy. Theo tôi, sắc đẹp chỉ có sức hút lúc đầu, sau đó là bằng nhau hết. Tôi không tiện nói tên, nhưng nhiều người đẹp có chồng vẫn đi ‘cặp bồ’ mà. Họ có xinh đẹp không? Có chứ? Họ có thông minh không? Có chứ.
Khán giả cứ nghĩ mình thông minh, nếu gặp phải phụ nữ như Linh mình sẽ biết ngay và cho một trận, còn lâu mình mới mất chồng. Nhưng có ai dám khẳng định mình sẽ không bao giờ bị ‘cắm sừng’ không?
Vì sao Linh hồn nhiên thế? Vì cô ấy biết gia đình này cần sự chân thành, ấm cúng. Cô ấy diễn bài chân thành. Cô ấy hồn nhiên và ra vẻ vô tư để lấy lòng tin của vợ chồng Luân – Ngân.
 |
| NSƯT Kim Oanh và Quỳnh Kool trong phim. |
– Ý chị đang muốn giải thích tạo hình nhân vật Linh như vậy không vô lý?
– Đúng vậy. Tính cách con người muôn hình vạn trạng. Loài người tồn tại khoảng trên 2.000 dạng tính cách. Và theo nghiên cứu khoa học thì trong đời người chúng ta từ khi sinh ra cho đến khi mất đi mỗi người chỉ gặp khoảng trên dưới 60 dạng tính cách (không tính na ná giống nhau). Vậy lấy gì đảm bảo cho việc khán giả đã từng gặp dạng tính cách như cô Linh để có thể đồng cảm với cô Oanh. Phải chăng khán giả không thể quen với sự khác biệt.
Vậy nếu yêu quý chúng tôi thì xem phim đã, chứ không nên phán xét vội. Còn nếu không thích các bạn có nhiều sự lựa chọn khác mà. (Cười).
– Có vẻ như chị đã đọc nhiều phản hồi từ khán giả về vai diễn của mình?
– Chính xác thì Oanh chưa đọc. Nhưng từ khi xây dựng hình tượng nhân vật này, tôi đã biết khán giả sẽ “phát điên”vì cô ấy. Tôi là một diễn viên rất quan tâm đến cảm xúc của khán giả. Chính vì quan tâm nên tôi mới làm ra kiểu tóc vểnh như thế để người ta khó chịu và phải ức chế, ghét cay ghét đắng nhân vật của mình. Khi đọc kịch bản, tôi cũng ghét Linh nên tôi rất vui và đồng cảm cùng khán giả.
– Vì sao chị biết kiểu tóc vểnh đó sẽ mang lại hiệu ứng?
– Vì chính tôi nhìn cũng thấy ức chế! Là diễn viên, ai chẳng muốn lên hình đẹp. Nhưng tôi chấp nhận làm khác đi. Bốn năm rồi mới trở lại làm phim truyền hình, tôi nghĩ phải có gì đó ấn tượng.
Tôi nhiều năng lượng, người ta nhìn vào có thể nói tôi kịch
– Chị chuẩn bị tâm lý khá vững để vào vai kẻ thứ ba, sẵn sàng đón nhận ý kiến trái chiều. Nhưng thực lòng chị cảm thấy thế nào khi người xem bình luận “Nhìn Kim Oanh trên màn ảnh đã thấy ghét rồi”?
– Những người đóng vai phản diện như Oanh, ra đường có thể người ta không gọi cô diễn viên đâu, mà là “con” diễn viên. Ngày xưa, tôi đóng Những ngọn nến trong đêm, khán giả gọi cô Trúc (Mai Thu Huyền thủ vai) nhưng lại gọi con Tuyết (Kim Oanh đóng). Nên tôi cũng quen rồi, không bị xao động tâm lý. Người ta chửi mình, đó là sự thành công của vai diễn.
Không biết mọi người trong đoàn phim cảm thấy thế nào, nhưng tôi thấy mình đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
– Khi xem phim, có điểm gì trong diễn xuất khiến chị còn tiếc nuối hay chưa hài lòng?
– Tôi chưa bao giờ cảm thấy không hài lòng với những sáng tạo của mình. Bởi vì mình đã cân đo đong đếm, nghiên cứu, chọn lựa kỹ càng. Khi làm vai này, tôi đã trao đổi thẳng thắn với đạo diễn Vũ Minh Trí về cách diễn và được anh ấy đồng ý. Việc còn lại của tôi là thoải mái sáng tạo thôi.
Mới đây, một người bạn cũng hỏi Oanh “sao lại cười như thế trên phim”. Oanh bảo bạn ấy thử tìm xem đã có diễn viên nào cười như vậy chưa. Với sinh viên của tôi, mỗi ngày tôi còn hướng dẫn các bạn phải nghĩ ra 10 điệu cười khác nhau.
Tôi chọn điệu cười để người ta khó chịu cũng là một cách làm khán giả ghét nhân vật của mình mà.
|
| Kim Oanh cho biết cô nghĩ ra mái tóc vểnh để khán giả nhìn đã thấy ghét. |
– Chị nghĩ sao khi có những nhận xét cho rằng diễn xuất của chị bị cường điệu hóa theo lối sân khấu, đậm chất kịch nói?
– Tôi xuất thân từ Nhà hát Tuổi trẻ. Tôi không tin mọi người hiểu hết thế nào là chất kịch. Kịch là có mâu thuẫn, có xung đột thì sẽ nảy sinh là kịch tính. Bạn có thấy tôi nói chuyện năng lượng nhiều hơn người khác không? Đấy, người ta nhìn vào có thể nói là tôi rất kịch.
Trong từng câu nói của tôi, tôi luôn thể hiện rõ quan điểm, nên giọng điệu, cách nhấn nhá có thể mạnh mẽ hơn người khác.
Trong một kịch bản có tính kịch thì gọi là kịch. Phim và kịch đều phải có tính kịch. Đó là khi mâu thuẫn, xung đột được đẩy lên đỉnh điểm. Nhân vật Linh có cá tính rất mạnh nên cô ấy mới quyết liệt mà!
– Tôi hiểu ý chị nói. Nhưng thực tế nhiều diễn viên từng chia sẻ, nghệ sĩ xuất phát từ sân khấu kịch thường sẽ phải tiết chế, giảm tông khi đóng phim?
– Diễn viên như một cái bếp ga để đạo diễn nấu nướng. Họ có thể cháy bùng bùng, cũng có thể cháy âm ỉ và đạo diễn sẽ điều lửa cho các tình tiết và thái độ của các nhân vật. Linh chơi với bạn hiền thì Linh bắt nạt bạn là đúng rồi. Nếu nhân vật tính cách mạnh thì Oanh phải làm mạnh chứ!
Đôi khi tôi hay sử dụng cách diễn ngược, có lúc buồn ơi là buồn nhưng tôi lại dùng tiếng cười. Khi mình đau khổ đến tận cùng mà cô đơn thì khóc để ai xem. Có thể khán giả thấy tôi cười không giống với họ tưởng tượng nên họ không quen và họ không thích, nhỉ?
Điều quan trọng nhất là tôi đã mang đến cho khán giả cảm xúc ức chế, mang đến thứ mà họ có thể phản biện được. Đó là cách tôi sáng tạo cho nhân vật này. Khi tôi giải mã nhân vật như thế, có thể thành công, có thể thất bại, có thể được thích, có thể bị ghét, nhưng rõ ràng nhân vật đó đang tồn tại.
– Sau hơn 10 tập lên sóng, “Đừng bắt em phải quên” tạo nên cuộc tranh cãi trên mạng xã hội. Không chỉ ghét Linh, khán giả còn chê Ngân là cô vợ quá ngu ngơ, tin người một cách mù quáng…
– Bản thân chúng tôi cũng nhìn ra những điều mà khán giả đang nói chứ. Chị Quách Thu Phương từng chia sẻ với mọi người trong ê-kíp là nhân vật Ngân ngô nghê quá, chắc khán giả sẽ phản ứng. Nhưng thử đặt câu hỏi vì sao Ngân tin chồng như thế? Vì cô ấy đã mất hết gia đình, từng đánh mất một tình yêu sâu đậm rồi và bây giờ cô ấy chỉ còn có chồng con, dồn tình cảm cho chồng nên có mù quáng tin chồng thì cũng là điều dễ hiểu.
Các bạn đã bao giờ đặt mình vào trường hợp của Ngân chưa? Đã mất hết tất cả bao giờ chưa? Trong mắt Ngân, Linh là người bạn đáng yêu, nhiệt tình, vui vẻ. Nói cô ấy ngu ngốc không đúng. Vì cô ấy tin tưởng chồng mà!
– Nhưng cũng có tình tiết vô lý, chẳng hạn Ngân thoải mái để chồng đối tốt với Linh dù con gái đã cảnh báo. Ngoài đời họ sẽ đề phòng ngay chứ?
– Bạn thấy vô lý à? Trong cuộc đời có bao nhiêu câu chuyện tin bạn mất chồng, mất vợ? Sở dĩ con người ta bị lừa toàn vì người thân, chứ người lạ thì ngu dại mới bị lừa. Mà Ngân thì rất đồng cảm với Linh vì Linh cũng không còn ai thân thích. Vậy thì vô lý ở đâu?
Còn Ngọc vốn là người con ngoan, trong sáng, sống trong vòng tay bố mẹ và chưa từng yêu ai. Trong mắt Ngân thì Ngọc chỉ là một đứa trẻ con, không có kinh nghiệm sống. Vậy làm sao Ngân có thể tin lời của một đứa trẻ tuổi đang ẩm ương nói?
Có lúc cô ấy cũng hoài nghi chính mình, nhưng tình yêu cô ấy dành cho chồng quá nhiều và quan trọng là cô ấy tin chồng mình.
Trong sáng tạo, tôi hơi cực đoan
– Chị và Quách Thu Phương đều là những diễn viên kỳ cựu và quay lại màn ảnh sau nhiều năm vắng bóng. Chị có thể chia sẻ về những khó khăn mình gặp phải trong quá trình quay?
– Chúng tôi không gặp khó khăn vì đều là diễn viên chuyên nghiệp.
Khi mình nghĩ khán giả thông minh, có thể hiểu được các tầng lớp ý nghĩa, những lát cắt tâm lý của nhân vật, Oanh lại muốn làm khó mình, làm khó khán giả bằng cách đào sâu thêm một tầng nghĩa nữa thì… (cười).
Ngày xưa tôi làm phim Sóng ở đáy sông, bác Lê Lựu từng nói với tôi một câu: “giống như lời tỏ tình không đúng lúc thì sẽ phải nhận một cái tát”.
 |
| Kim Oanh và các bạn diễn ở hậu trường phim. |
Khán giả cứ tưởng tượng theo một hướng và muốn diễn viên chúng tôi phải diễn theo hướng đó thì mới chấp nhận. Nên người đời mới có câu “làm dâu trăm họ”. Hy vọng phim sau chúng tôi có thể cân bằng được với khán giả.
– Nghe như chị đang trách khán giả không hiểu cách diễn của mình?
– Không, khán giả đồng cảm hay không đồng cảm với chúng tôi, thật sự tôi không quan tâm điều đó! Nền văn hoá Pháp còn mất hàng trăm năm để khán giả đồng vọng với Văn học Nghệ thuật của họ cơ mà.
– Chị sẽ lắng nghe góp ý của mọi người cho những vai diễn sau hay vẫn kiên định với quan điểm cá nhân?
– Trong sáng tạo, có thể tôi hơi cực đoan. Tôi rất tôn trọng sáng tạo cá nhân. Người ta vẫn nói “thời thế tạo anh hùng”, nhưng tôi tin yếu tố cá nhân mạnh mẽ sẽ vượt lên dẫn đầu. Người giỏi là người biết tạo khác biệt.
Ngoài diễn viên, tôi còn làm biên tập, đạo diễn ở Đài truyền hình. Những góp ý chân thành, tôi vẫn nghe. Nhưng nghe để chọn lọc và suy nghĩ. Nếu ý kiến tích cực và góp phần xây dựng thì tôi dại gì mà không nghe, nhỉ?
Thà chọn đáng ghét còn hơn nhạt nhòa
– Sau loạt vai diễn như Mây (Sóng ở đáy sông), Tuyết (Những ngọn nến trong đêm), rồi đến Linh, chị có phật lòng nếu nghe người ta nói gương mặt Kim Oanh nhìn là ghét nên chỉ đóng được phản diện?
– Đúng rồi, tôi quen rồi và công nhận những nhân vật của mình đáng ghét thật. Nếu đáng yêu, họ đã mời tôi vào vai công chúa rồi. Nhưng thà tôi chọn nhân vật đáng ghét, còn hơn là nhạt nhòa, không ai quan tâm.
– Ngay cả khi có thể bị gọi là nữ diễn viên đáng ghét nhất màn ảnh?
– Tôi thích lắm. Đó là điều tôi hướng đến. Cũng có người nói với tôi rằng tôi là diễn viên đáng ghét nhất màn ảnh.
Ngày xưa, bố tôi định hướng cho tôi thi vào trường luật vì tính cách tôi mạnh mẽ mà lại làm theo nghề của bố. Bố tôi không đồng ý cho tôi theo nghề diễn. Nhưng sau khi tôi đã vào học, bố tôi nói: “Con làm gì cũng được – diễn viên, bác sĩ, thậm chí người quét rác… Nhưng dù làm gì cũng phải giỏi. Nghề gì cũng phải nằm trong top 10, miễn là không vi phạm pháp luật”. Đấy, thế là tôi yên tâm rồi!
– Đã bao giờ chị mong muốn một lần được thử sức vai chính diện?
– Nếu có duyên, tôi sẽ làm. Chỉ có điều, có thể với gương mặt “đáng ghét” này, không ai mạo hiểm mời tôi đóng nhân vật chính diện.
 |
| Nữ diễn viên tâm sự cô chưa từng được mời đóng vai chính diện. |
– Thời gian không tham gia đóng phim, cuộc sống hàng ngày của chị diễn ra như thế nào?
– Tôi đi làm ở Đài, đi chơi thể thao, du lịch, đọc sách. Tôi đang rèn luyện nghe nhạc nhiều hơn. Bình thường tôi chỉ thích đọc sách. Nghe nhạc có thể sẽ khiến bản tính mình mềm mại hơn.
Mọi người cũng bảo tôi nên tập yoga để mềm tính hơn, vì tôi nhiều năng lượng quá! Nhưng tôi thấy mình không hợp bộ môn này.
– Chị làm cách nào để cân bằng công việc và thời gian dành cho gia đình?
– Tôi chủ động được trong mọi việc và cân bằng được mọi thứ trong cuộc sống. Những người cân bằng được sẽ hạnh phúc. Và tôi nghĩ mình là người hạnh phúc.
