Màu sắc trong ẩm thực Thái Lan: “xanh xanh đỏ đỏ cho em nhỏ nó mừng”

Có lẽ sẽ không ngoa khi nói rằng, chưa thấy món ăn nước nào sở hữu màu sắc sặc sỡ và đa dạng như các món ăn Thái Lan.

Người Thái yêu màu sắc. Họ yêu những màu sắc tươi sáng, rực rỡ và dường như tin rằng chúng là một phần không thể thiếu cho một cuộc sống vui vẻ, phồn thịnh. Người Thái không ngại sử dụng màu sắc, hiếm khi sợ khái niệm màu sắc “chối” hay không hợp nhau. Điểm này thể hiện qua những bộ trang phục truyền thống cũng như kiến trúc rực rỡ, đa dạng.

Màu sắc là một phần quan trọng trong nhiều khía cạnh của đời sống tinh thần người Thái.

Mặt khác, sự yêu màu sắc cũng như yêu cái đẹp của người dân xứ sở Chùa Vàng được thể hiện nhiều trong phương diện ẩm thực. Nếu như Việt Nam ta có các món ăn được nhuộm màu vàng (nghệ), màu xanh lá (lá dứa) hay màu đỏ (quả gấc)… cho đẹp thì cái việc nhuộm màu thức ăn trong ẩm thực Thái lại càng đặc biệt hơn nữa. Người Thái không chỉ dùng một màu nhất định cho một món ăn duy nhất, mà thường dùng nhiều màu khác nhau trong cùng một món ăn, nhất là các món bánh ngọt.

Gạo màu, một đặc sản Thái Lan.

Cụ thể, dạo một vòng quanh vài khu chợ, bạn sẽ thấy hầu hết các bánh ngọt đều có khoảng 5 – 6 màu sắc khác nhau, bao gồm hồng, xanh lá, vàng, tím, xanh dương… Trong đó xanh dương là một điểm độc đáo mà gần như không ẩm thực nơi đâu có.

Được biết, màu xanh dương trong các món ăn thường đến từ cây đậu Biếc. Thái Lan nổi tiếng có loài cây hoa đậu biếc bướm, thường được người dân Thái dùng làm màu thực phẩm. Và hiển nhiên, Thái Lan không phải đất nước duy nhất có loài cây này, càng không phải đất nước duy nhất dùng cây này làm màu trong ẩm thực. Chúng ta không xa lạ với các món như trà hoa đậu biếc, trà sữa đậu biết hay một số món bánh ngọt đậu biếc. Tuy nhiên ở Thái, hoa đậu biêc lại phổ biến không tưởng. Người ta sử dụng hoa đậu biết cho nhiều loại thức ăn khác nhau, từ cơm, xôi, bánh ngọt cho đến bánh mặn.

Màu xanh dương – màu hiếm được sử dụng trong ẩm thực nói chung lại được người Thái ưa chuộng.

Nhiều nhiên cứu khoa học cho thấy màu xanh dương thường ít khi xuất hiện trong thiên nhiên nên được não bộ con người nhìn nhận là “không tự nhiên”, “không ăn được”. Do vậy nên hầu như không có hãng thức ăn nào chọn màu xanh làm màu chủ đạo, mà thay vào đó là các lĩnh vực liên quan khoa học như thuốc, bệnh viện, trạm nghiêm cứu… Mặc dù vậy, với người Thái thì họ không phân biệt điều này. Người Thái đưa màu xanh dương vào gần như mọi món ăn có thể, đủ thấy tình yêu không phân biệt màu sắc của họ.

Bên cạnh đó, bạn sẽ gần như không bao giờ thấy một món ăn Thái nào mà “ít màu”, nhất là trong các dịp đặc biệt như lễ hội, kỷ niệm… Khác với Việt Nam và nhiều nước khác chỉ dùng một màu cho một vài món ăn nhất định, như xôi gấc có màu đỏ, xôi lá cẩm có màu tím, hay thậm chí là một màu xanh lá mà dùng cho nhiều món khác nhau như bánh đúc ngọt, bánh da lợn, bánh ống… Thái Lan dùng nhiều màu cho nhiều món. Cho dù là hai món khác nhau xa cả cây số như xôi xoài và bánh dừa nướng Khanom Krok.

Xôi xoài và bánh dừa nướng Khanom Krok.

Các món bánh khác nhau song luôn có các màu sắc mà về cơ bản là giống hệt nhau.

Phàm là chỉ cần cái gì có thể nhuộm màu được mà không làm mất kết cấu và trông vẫn đẹp, thì người Thái gần như chắc chắn sẽ nhuộm nó. Những món mà người Thái không đụng vào chỉ bao gồm các món thịt, cá, rau củ vốn có màu sắc sẵn rồi. Còn những món làm từ bột gạo, bột mì vốn chỉ có sắc tráng đơn điệu sẽ được người dân xứ Chùa Vàng tân trang lại cho rực rỡ muôn phần.

Phàm là những món ăn có thể nhuộm được, chắc chắn người Thái sẽ không bỏ qua.

Đây có thể xem là một điểm rất đặc trưng trong ẩm thực Thái, bởi vì trong khi việc nhuộm màu thức ăn là việc của toàn thế giới, thì người dân Thái Lan lại nằm trong số ít những dân tộc có đam mê với màu sắc như thế. Các món ăn của Thái, nhất là các món bánh ngọt truyền thống hầu như luôn khoác lên mình những màu sắc rực rỡ, đa dạng, vừa là bữa tiệc phong cảnh cho đôi mắt, cũng vừa là trải nghiệm hương vị độc đáo, tuyệt vời cho du khách.